Vijfbandige knotsslak
Trinchesia cuanensis Korshunova, Picton, Furfaro, Mariottini, Pontes, Prkić, Fletcher, Malmberg. Lundin & Martynov, 2019
Family
Trinchesiidae
Superfamily
Fionoidea
Suborder
Cladobranchia
Order
Nudibranchia
Superorder
Nudipleura
Subterclass
Ringipleura
Infraclass
Euthyneura
Subclass
Heterobranchia
Class
Gastropoda
Phylum
Mollusca
Kingdom
Animalia
Lengte
10 mmKarakteristieke kenmerken
De laterale lobben op de hoeken aan de voorzijde van de voet steken een klein beetje afgerond, tot driehoekig uit.
Mogelijk is dit, in combinatie met de blauwe band in de bovenste helft
van de cerata het enige betrouwbare diagnostische kenmerk. Onderwater of
op foto's is dit kenmerk echter meestal niet of zeer slecht herkenbaar.
Bij karakteristieke slakken wordt de blauwe band op de cerata aan de
boven- en onderzijde begrensd door een smalle zwarte en meestal bredere
oranje tot gele band. Dit kleurpatroon lijkt echter variabel te zijn. Sommige banden kunnen afwezig zijn en mogelijk soms ook overlappen met de kleurpatronen op de cerata van de Hemelsblauwe knotsslak.Andere kenmerken
Lengte tot circa 15 mm. Hier meestal niet groter dan ruim 10 mm. Met een smalle voet. De gladde cerata zijn een beetje gezwollen en in de punt is de cnidosac goed zichtbaar.
Cerata staan in tot tien gepaarde, onduidelijk gerangschikte dwarsrijen
met tot circa zes cerata per rij, per zijde. De gladde rhinoforen zijn tot 2,5 keer langer dan de korte koptentakels.Te verwarren met
Hemelsblauwe knotsslak die langer eiersnoer, met meestal 2-3 windingen, produceert.Kleur
Lichaamskleur is vaak lichtgroen maar kan ook meer wit zijn. De vertakkingen van de middendarmklier zijn in de onderste helft van de cerata zichtbaar: vaak donkergrijs tot bijna zwart, soms echter veel lichter. Cerata
met een semitransparante licht oranje tot geel gekleurde uiterste punt,
zonder witte gepigmenteerde kap. Lichaam en uitsteeksels zijn vaak
bedekt met kleine lichtgele, nauwelijks herkenbare pigmentpuntjes.Eieren
Een kleine, korte maar ook relatief brede en stevige, witte tot vuilwitte geleiachtige
band, met meer dan 300 embryo's. Vastgehecht op de zijkant, meestal in
een linksgedraaide ovale spiraal met iets meer dan een winding, wordt
het vaak afgezet op de prooi. Het is korter dan de eiersnoeren van de Hemelsblauwe knotsslak, dat meestal 2-3 windingen heeft.Prooi
Hydropoliepen, Hydrozoa: soorten van het geslacht Sertularella. Wordt in Nederland met name op S. elisii aangetroffen.Endo- en Ectoparasieten
Er zijn momenteel nog geen bevestigde, geregistreerde Nederlandse
waarnemingen bekend van copepode parasieten, op of in deze soort.Opmerking
Gebaseerd op anatomisch en DNA-onderzoek, is de soort Hemelsblauwe knotsslak Trinchesia caerulea in 2019 gesplitst in drie soorten. Twee daarvan komen voor op de Noordwest-Europese kust: de Vijfbandige- T. cuanensis en Hemelsblauwe knotsslak T. caerulea.
Deze zijn onderwater en op foto's nauwelijks van elkaar te
onderscheiden. Om niet met zekerheid gedetermineerde waarnemingen te
kunnen registreren is het Hemelsblauwe knotsslak-complex
geïntroduceerd. Er is momenteel nog veel onduidelijk over
onderscheidende en overlappende kenmerken, de verspreiding en ecologie
van de individuele soorten. De Vijfbandige knotsslak T. cuanensis lijkt zeer waarschijnlijk op de Nederlandse kust aangetroffen te zijn. Of de Hemelsblauwe knotsslak T. caerulea hier daadwerkelijk sympatrisch met de Vijfbandige- T. cuanensis aanwezig is moet met behulp van DNA onderzoek op verzamelde dieren nog definitief bevestigd worden.
De soortnaam "Vijfbandige" knotsslak is afgeleid van het kleurenpatroon op de cerata van karakteristieke dieren.
Seizoenstrend
Er zijn onvoldoende Nederlandse gegevens/waarnemingen om een trend te
analyseren. De verspreiding van deze soort in de Nederlandse kustwateren
is, mede door de sterke gelijkenis met de Hemelsblauwe knotsslak, onduidelijk. In Nederland worden slakken die mogelijk behoren tot deze soort, maar zeker behoren tot het Hemelsblauwe knotsslak-complex,
jaarlijks, maar schaars aangetroffen: van maart t/m november. Maar ze
zijn mogelijk gedurende het gehele jaar aanwezig. Op de locaties waar
deze slakken gevonden worden, wordt zelden in de winter gedoken! Elders
in Europa is deze soort het gehele jaar waargenomen, met de meeste
waarnemingen van februari t/m juni. Zie ook de bovenstaande opmerking.Verspreiding in Nederland
Nederlandse waarnemingen van exemplaren van het Hemelsblauwe knotsslak-complex zijn er sinds 2012. In datzelfde jaar is ook de Vijfbandige knotsslak T. cuanensis
hier voor het eerst waargenomen. Op zijn best is het een zeldzame soort
in Nederland, met een beperkt aantal bevestigde waarnemingen in de
Zuidwestelijke Oosterschelde en in de Noordzee op de Kop van Walcheren,
waar het mogelijk sympatrisch voorkomt met de Hemelsblauwe knotsslak Hemelsblauwe knotsslak.
Er zijn geen bevestigde waarnemingen uit de Westerschelde, het Veerse
Meer, Grevelingenmeer, Haringvliet, de Waddenzee of aangespoeld op de
Noordzeestranden. Zie ook de opmerking hierboven.Verspreiding in Europa
Noorwegen, westkust van Zweden, Groot Brittannië, Ierland, Nederland,
Frankrijk, Spanje, Portugal tot in de Noordwestelijke Middellandse Zee.Title
Content